به گزارش خبرگزاری حوزه، آیت‌الله محمدعلی گرامی در شرح دعای روز هشتم ماه مبارک رمضان بر روابط حسنه اجتماعی، توجه به زیردستان و مستمندان و نیز روزی حلال تاکید کرده است.
اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي فِيهِ رَحْمَةَ الْأَيْتَامِ وَ إِطْعَامَ الطَّعَامِ وَ إِفْشَاءَ السَّلاَمِ وَ صُحْبَةَ الْكِرَامِ بِطَوْلِكَ يَا مَلْجَأَ الْآمِلِين؛ «إقبالالأعمال ص : 134»
خدایا، در اين روز ترحم به يتيمان، اطعام به گرسنگان، افشاء و انتشار سلام و مصاحبت نيكان به حسن نصيب فرما، به حق انعامت اى پناه آرزومندان عالم.
اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي فِيهِ رَحْمَةَ الْأَيْتَامِ
یکی از لوازم زندگی اجتماعی، روابط حسنه با دیگران است؛ که مقدمه رفع نیاز محتاجان است، بنابراین یکی از گروه‌‌هایی که باید مورد توجه قرار گیرند، یتیمان می‌باشند؛ چرا که خداوند، به آه یتیم، بسیار عنایت و توجه می‌کند.
یتیم کیست؟
یتیم کسی است که سرپرست خود را از دست داده باشد ولی گاهی یتیم به معنی کسی است که ولی امر خویش را از دست داده است، در دوران غیبت امام زمان (عج)، همه ما یتیم هستیم؛ در روایت است کسانی که ضعفاء شیعه را سرپرستی می کنند، بخصوص در مسائل اعتقادی، در قیامت لباسی که تمام دنیا، به کمترین رشته آن نمی‌ارزد، بر تن او می‌کنند و به او می‌گویند: «ِ يَا أَيُّهَا الْكَافِلُ لِأَيْتَامِ آلِ مُحَمَّدٍ ص [الْهَادِي لِضُعَفَاءِ مُحِبِّيهِمْ وَ مَوَالِيهِمْ] قِفْ تَشْفَع..؛ عوالي اللئالي العزيزية في الأحاديث الدينية، ج1، ص: 19» ای کسی که کفالت یتیمان آل محمد(ص) را می کردی توقف کن و از ایشان شفاعت کن.
به همه کسانی که امام او در اختیار ایشان نباشد، اطلاق یتیم شده است، به یتیمانی که سرپرست خود را از دست داده‌اند، باید با نگاه رحمت و عطوفت برخورد داشت، نه قدرت نمایی و فشار؛ چرا که این افراد را از طریق عواطف می‌توان جذب کرد؛ خدایا به من توفیق بده که به یتیمان مهربانی کنم.
صاحب «دررالمطالب» مي‌نويسد، حضرت على (ع) در بين راه، متوجه زن فقيرى شد كه بچه هاى او از گرسنگى گريه مي‌كردند و او آنها را به وسائلى مشغول مي‌كرد تا گريه نکنند و براى آسوده كردن آنها، ديگى كه جز آب چيز ديگرى نداشت بر پايه گذاشته بود و در زير آن آتش مي‌افروخت تا آنها خيال كنند برايشان غذا تهيه مي‌كند حضرت على (عليه السلام) پس از مشاهده اين جريان، با شتاب به همراهى قنبر به منزل رفت. ظرف خرمائى، انبانى آرد و مقدارى روغن و برنج بر شانه خويش گرفت و بازگشت، قنبر تقاضا كرد اجازه دهند او بردارد، ولى حضرت راضى نشدند. وقتى كه به خانه آن زن رسيد ،اجازه ورود خواست و داخل شد، مقدارى از برنجها را با روغن در ديگ ريخت و غذاى مطبوعى تهيه كرد، آنگاه بچه ها را بيدار نمود و با دست خود از آن غذا به آنها داد تا سير شدند.
حضرت على (عليه السلام)، براى سرگرمى آنها، دو دست و زانوان خود را بر زمين گذاشت و صداى مخصوص گوسفندان را تقليد نمود، بچه‌ها نيز ياد گرفتند و از پى آن حضرت، همين كار را كرده و مى خنديدند، مدتى آنها را سرگرم داشت، تا ناراحتى قبلى را فراموش كردند و بعد از آن خانه خارج شد.
قنبر گفت: اى مولاى من، امروز دو چيز مشاهده كردم علت يكى را مي‌دانم، سبب دومى بر من آشكار نيست، اينكه توشه بچه هاى يتيم را خودتان حمل كرديد و اجازه نداديد من کمک كنمکه برای نيل به ثواب و پاداش بود، اما تقليد از گوسفندان را ندانستم براى چه كرديد؟
حضرت فرمودند: وقتى كه بر اين بچه‌هاى يتيم وارد شدم، از گرسنگى گريه مي‌كردندو وقتی خواستم وقتى خارج مي‌شوم، هم سير شده باشند و هم خندان باشند.
وَ إِطْعَامَ الطَّعَامِ
خدايا، روزي من كن در ماه رمضان اطعام كنم کسانی را که محتاج طعام جسمانی هستند.
اقسام طعام
البته طعام گاهی به معنای غذاهای روحانی هم می‌آید، در آیه شریفه که می‌فرماید: «فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلى طَعامِهِ ؛ عبس 24» در روایت آمده است یعنی «عِلْمُهُ الَّذِي يَأْخُذُهُ عَمَّنْ يَأْخُذُهُ ؛ كافي (ط - الإسلامية)، ج1، ص: 50» ببینید علمش را از چه کسی می‌گیرد؛ خدایا توفیقم ده که اطعام غذا کنم، اعم از اطعام ظاهری و معنوی.
وَ إِفْشَاءَ السَّلاَمِ
خدايا در اين ماه روزي من كن تا افشاء سلام كنم؛ سلم و صلح و صفای با دیگران ممدوح است، برخورد انسان با دیگران باید با سلام شروع شود.
بدون سلام جواب کسی را ندهید
در روایت نقل شده است کسی که پیش از سلام کردن، با شما شروع به گفتگو کرد، جواب او را ندهید «مَنْ بَدَأَ بِالْكَلَامِ قَبْلَ السَّلَامِ فَلَا تُجِيبُوهُ وَ قَالَ ابْدَءُوا بِالسَّلَامِ قَبْلَ الْكَلَامِ فَمَنْ بَدَأَ بِالْكَلَامِ قَبْلَ السَّلَامِ فَلَا تُجِيبُوهُ؛كافي (ط - الإسلامية)، ج2، ص: 644».
وَ صُحْبَةَ الْكِرَامِ
تاثیر محیط بر پرورش انسان
خدايا، در اين ماه به من توفيق بده كه با انسان‌هاي پاك، متدين و اهل كرامتت همنشين شوم؛ خدايا، مرا با نيكان همنشين كن؛ این مسئله مقوله بسیار مهمی است؛ محیط خاص پرورشی انسان اگر سالم نباشد؛ مقدمه سقوط و هلاکت را فراهم می‌کند اما اگر محیط پاک باشد، موجب ارتباط با افراد نیک است و در نتیجه انسان هم اهل سعادت می گردد.
بِطَوْلِكَ يَا مَلْجَأَ الْآمِلِين
خدایا به قدرتت متوسل می‌شود در همه مسائل؛ تو می توانی توفیقم دهی که با یتیمان به رحمت برخورد کنم، اطعام غذای مادی و معنوی کنم؛ افشاء سلام و تحیت کنم، با بزرگان و نیکان همنشین و هم‌کلام شوم، تو قادری بر این کار، ای کسی که ملجا و پناه آرزومندان هستی.
